مورد علاقه ها 0

موارد بیشتر

درخواست مشاوره

زنان و زایمان

نشانه ها و نحوه تشخیص آندومتریوز در زنان و راه های درمان آن

اندومتریوز

اندومتریوز یک اختلال غیر سرطانی است که در آن قطعه هایی از بافت اندومتریوم که در حالت طبیعی فقط در خود بافت پوششی رحم اندومتریوم رشد می کنند خارج از رحم رشد می نمایند. درد در زیر شکم و ناحیه لگن رخ می دهد و گاهی اوقات همراه با لک دیدن یا خونریزی قاعدگی شدید همراه است.
• تنها راه برای تأیید کردن تشخیص این اختلال مشاهده کردن بافت از درون لاپاروسکوپ است
• قرصهای ضد بارداری، پروجستین ها و ترکیبات مشابه با هورمون GnRH ممکن است که علایم را بر طرف کنند. اما انجام عمل جراحی به منظور برداشتن بافت مبتلا به اندومتریوز نیز ممکن است لازم شود.
• اندومتریوز تمایل به برگشت دوباره دارد.
اندومتریوز یک اختلال مزمن است که می تواند دردناک باشد. اینکه دقیقاً چه تعدادی از خانم ها مبتلا به اندومتریوز هستند معلوم نیست. چون معمولاً این اختلال فقط از طریق مشاهده مستقیم بافت اندومتریوم رحم که به روش جراحی نیاز دارد تشخیص داده می شود. احتمالاً اندومتریوز در حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد خانم های دارای عادت ماهیانه که سن آنها بین ۲۵ تا ۴۴ سال باشد را مبتلا می کند. این اختلال می تواند نوباوگان را هم مبتلا کند.
گاهی اوقات اندومتریوز در افراد خانواده ها شایع می شود. به احتمال بیشتر در زنانی اتفاق می افتد که بعد از سن ۳۰ سالگی اولین بچه خود را به دنیا آورده اند، افرادی که هرگز بچه دار نشده اند و افرادی که اختلالات غیر طبیعی در ساختار رحم خود دارند.

اندومتریوز بافت تغییر مکان یافته

در اندومتریوز گروه های کوچک یا بزرگ بافتی که معمولاً فقط در لایه پوششی رحم اندومتریوز ایجاد می شوند در قسمت های دیگر بدن ظاهر می شوند. اینکه این بافت چطور و چرا در مکان های دیگر پیدا می شوند معلوم نیست. این بافت اندومتریوم که تغییر مکان یافته ممکن است به تخمدان ها، رباط های نگاهدارنده، رحم، روده های بزرگ و کوچک، میزنای ها، مثانه، واژن، داغ زخم های حاصل از عمل جراحی و یا به بافت پوششی قفسه سینه بچسبد. این بافت اندومتریال و تغییر مکان یافته می تواند بافت های نزدیک خود را تحریک کرده و موجب به وجود آمدن رشته های بلندی از بافت همبندی چسبندگی ها شود که بین ساختارهای مختلف در شکم تشکیل می شود.

علت بروز اندومتریوز

علت بروز اندومتریوز معلوم نیست اما چندین نظریه وجود دارد.
1- احتمال دارد که قطعات کوچکی از بافت پوششی رحم که به هنگام قاعدگی می ریزند به جای اینکه از طریق واژن به خارج از بدن و همراه با عادت ماهیانه خارج شوند روبه عقب جریان یافته و از طریق لوله های تخمک بر به طرف تخمدان ها و به محوطه شکمی وارد شوند.
2- ممکن است سلول های بافت پوششی رحم سلول های لایه اندومتریوم از طريق جریان خون یا لنف به قسمت دیگری منتقل شوند یا اینکه سلولهایی که خارج از رحم قرار می گیرند به سلول های اندومتریومی تغییر ماهیت دهند.
مکان های شایع برای بافت رحمی خارج از محل خود عبارتند از: تخمدان ها و رباط هایی که از رحم محافظت می کنند.
مکان هایی که کمتر شایع هستند عبارتند از: سطح خارجی روده های بزرگ و کوچک، میزنای ها لوله هایی که ادرار را از کلیه ها به مثانه می برند،مثانه، واژن و داغ زخم های جراحی در ناحیه شکم. بافت اندومتریوم رحم به ندرت روی پرده هایی که ریه ها را میپوشاند، پرده جنب کیسه ای که قلب را در خود محصور می کند (آبشامه)، ناحیه فرج و یا دهانه رحم، رشد می کند. به موازات پیشرفت این اختلال بافت خارج از محل اندومتریومی تمایل دارد که به تدریج بزرگ شود. ممکن است که این بافت به مکان های جدید هم گسترده شود.

نشانه های رایج اندومتریوز

نشانه اصلی که با اندومتریوز همراه است درد در زیر شکم و ناحیه لگن است. این درد معمولاً در طول سیکل قاعدگی متفاوت است. بینظمی های قاعدگی از قبیل خونریزی شدید و لک دیدن قبل از دوره های ماهیانه محتمل هستند. بافت اندومتریوم که تغییر مکان یافته همانند بافت اندومتریوم طبیعی در رحم به همان هورمون های استروژن و پروژسترون که توسط تخمدان ها تولید شده پاسخ می دهد. به همین ترتیب این بافت تغییر مکان یافته نیز ممکن است در طول دوره قاعدگی خونریزی کرده و اغلب اوقات موجب گرفتگی عضلات و درد شود. برخی از خانم های مبتلا به اندومتریوز شدید نشانه هایی ندارند. دیگران حتی برخی که مبتلا به بیماری خفیف هستند دردی طاقت فرسا دارند. در بسیاری از خانم ها اندومتریوز تا زمانی که به مدت چندین سال وجود نداشته باشد موجب درد نمی شود. در چنین افرادی آمیزش جنسی قبل و یا در طول دوره قاعدگی دردناک است.

بافت اندومتریوم که به روده بزرگ یا شانه بچسبد ممکن است موجب بروز نفخ شکمی، درد در هنگام حرکت روده ای، خونریزی از مقعد در هنگام قاعدگی و یا درد روی ناحیه شرمگاهی در هنگام ادرار کردن شود. بافت اندومتریوم که به یک تخمدان و یا یک ساختار نزدیک آن چسبیده باشد می تواند یک توده پر از خون به نام اندومتریوما تشکیل دهد. گاهی اوقات یک اندومتریوما پاره شده و یا دچار نشت کردن می شود که موجب درد شکمی شدید و ناگهانی تیرکشیدن می شود.
بافت تغییر مکان یافته اندومتریوم ممکن است بافت های نزدیک خود را تحریک کند و پیامد آن این می شود که بافت داغ زخم تشکیل شود که گاهی اوقات به عنوان رشته هایی از بافت فیبر زرد چسبندگی ها بین ساختارهای موجود در شکم بروز می کند. این بافت اندومتریوم تغییر مکان یافته و چسبندگی ها می توانند با عملکرد اندام ها تداخل ایجاد کنند. در موارد نادر چسبندگی ها روده را از کار می اندازند. اندومتریوز شدید می تواند جلو عبور تخمک را از تخمدان به درون رحم بگیرد و موجب نازایی شود.
اندومتریوز خفیف نیز ممکن است موجب نازایی شود. اما اینکه چگونه این کار را انجام می دهد کاملاً روشن نیست. اندومتریوز بیش از ۲۵ تا ۵۰ درصد خانم های نابارور را تحت تأثیر قرار می دهد.
آیا میدانید؟
- در حدود ۷ تا ۱۰ درصد خانم ها و بیش از ۲۵ تا ۵۰ درصد خانم های نابارور مبتلا به اندومتریوز هستند.
- یک سوم زنان که مبتلا به درد مزمن ناحیه لگن هستند مبتلا به اندومتریوز می باشند. اندومتریوز شدید ممکن است نشانه هایی نداشته باشد و اندومتریوز خفیف شاید موجب نشانه هایی طاقت فرسا شود.

نحوه تشخيص اندومتریوز

پزشک ممکن است در فردی که نشانه هایی خاص و یا ناباروری بی دلیل داشته باشد مشکوک به اندومتریوز شود. گاهی اوقات در هنگام معاینه از ناحیه لگن فرد ممکن است که احساس درد یا حساسیت کرده و یا پزشک ممکن است که یک توده بافتی را در پشت رحم و یا نزدیک تخمدان های بیمار احساس کند. تشخیص این بیماری معمولاً هنگامی می تواند تأیید شود که پزشک حفره شکمی را معاینه کند و تکه هایی از بافت اندومتریوم رحم را مشاهده کند. به منظور انجام دادن این معاینه معمولاً از یک لوله دوربین دار (لاپاروسکوپ) استفاده می شود. این لوله از طریق یک شکاف کوچک که درست زیر ناف داده می شود به درون محوطه شکمی وارد می شود. به منظور بادکردن ناحیه و اینکه اندام های مربوطه آسانتر دیده شود، گاز دی اکسیدکربن به داخل محوطه شکمی تزریق می شود. معمولاً لاپاروسکوپی به بیهوشی عمومی نیاز دارد تا همۀ محوطۀ شکمی بتواند معاینه شود. اقامت یک شب در بیمارستان لازم نیست ممکن است که لاپاروسکوپی موجب ناراحتی خفیفی در شکم شود اما معمولاً می توان فعالیت های طبیعی را ظرف ۱ تا ۲ روز از سرگرفت.
گاهی اوقات نمونه برداری از بافت زنده (بیوپسی) لازم است. معمولاً از طریق لاپاروسکوپ نمونه کوچکی از بافت برداشته می شود و زیر میکروسکوپ بررسی می شود. روش های دیگری از قبیل سونوگرافی، تنقیه کردن با باریوم و عکسبرداری با اشعه X سی تی اسکن، و ام آر آی به منظور تعیین میزان گستردگی اندومتریوز و دنبال کردن رد آن مورد استفاده قرار می گیرد. اما سودمندی آنها برای تشخیص بیماری محدود است ممکن است. آزمایش های خونی به منظور اندازه گیری موادی به نام نشانگرها که در هنگام بروز اندومتریوز میزان آنها افزایش می یابد انجام شوند. این نشانگرها شامل آنتی ژن شماره ۱۲۵ سرطان و پادتن های ترشح شده بر علیه بافت اندومتریوم رحمی است. چنین اقداماتی ممکن است به پزشک در دنبال کردن در اندومتریوز کمک کند منتها چون این نشانگرها ممکن است در اختلالات متعدد دیگری افزایش یابند بنابراین برای تأیید نهایی تشخیص چندان مفید نیستند. همچنین ممکن است آزمایش هایی به منظور تعیین اینکه آیا اندومتریوز باروری فرد را تحت تأثیر قرار می دهد یا نه انجام شود.

درمان اندومتریوز

درمان اندومتریوز بستگی به علایم بیماری، تصمیم و بیمار برای باردار شدن یا نه، سن و نیز میزان یا گستردگی اندومتریوز دارد. داروهایی تجویز می شوند تا فعالیت تحمدان ها را خنثی کرده و از اینرو رشد بافت تغییر یافته را آهسته نموده و خونریزی و درد را کاهش دهند. منتها این داروها، اندومتریوز را از بین نمی برند.
این داروها شامل قرص های ضد بارداری ترکیبی استروژن( به اضافه یک پروجستین)، پروجستین ها از قبیل مدروکسی پروژسترون، دانازول (هورمونی مصنوعی) که به تستوسترون مرتبط است و ترکیبات مشابه با هورمون GnRH .ترکیبات مشابه با هورمون GnRH علامتهایی را که مغز به تخمدان ها میفرستد تا استروژن و پروژسترون تولید کنند را خاموش می کنند و پیامد آن کاهش یافتن میزان تولید این هورمون ها است. استمرار در استفاده از ترکیبات مشابه GnRH موجب کاهش استحکام استخوان شده و ممکن است موجب پوکی استخوان شود. مگر اینکه مقادیری از استروژن همراه با یک پروجستین و یا تنها یک پروجستین نیز مصرف شود. حتی هنگامی که به این روش داروهای مشابه با GnRH خورده شوند معمولاً برای مدتی بیشتر از ۱ سال تجویز نمی شوند. انواع جدیدی از داروها از قبیل ترکیبات متضاد با GnRH ، ضد پروجستین ها و مهارکننده های آنزیم آروماتاز برای درمان کردن اندومتریوز در دست تحقیق می باشند.
داروهای ضدالتهاب غیراستروییدی (NASID) برای بر طرف کردن درد، تجویز می شوند. برای معالجه دردهای مداوم گزینه هایی شامل استفاده کردن از جراحی به منظور برداشتن بافت اندومتریوم که احساس درد را از ناحیه لگن به مغز تغییر مکان یافته، جراحی به منظور قطع کردن راه های عصبی می برند و جراحی برای هر دو منظور وجود دارند.
اغلب اوقات می توان بافت اندومتریوم تغییر مکان یافته را به هنگام لاپاروسکوپی تشخیصی برداشت. منتها اگر اندومتریوز متوسط تا شدید باشد عمل جراحی به مراتب گسترده تری از یک شکاف درون شکم (جراحی شکم) ممکن است لازم شود. معمولاً این نوع جراحی هنگامی لازم است که قطعات بافت اندومتریوم قطری بیشتر از حدود 3 یا ۵ سانتیمتر داشته باشند. هنگامی که چسبندگی ها در ناحیه زیرشکم یا لگن موجب بروز نشانه هایی مهم شده، هنگامی که بافت اندومتریوم یک و یا هر دو لوله تخمک بر را از کار بیندازد یا هنگامی که داروها درد شدید ناحیه شکم یا ناحیه لگن را نمی تواند بر طرف کنند. گاهی اوقات از الکتروکوتری وسیله ای است که در آن از جریان برق برای ایجاد حرارت استفاده می شود یا یک دستگاه اولتراسوند یا دستگاه لیزر که نور را در یک پرتو متمرکز می کند تا حرارت تولید نماید استفاده می شود تا در هنگام لاپاروسکوپی کردن و یا انجام عمل جراحی روی شکم، بافت اندومتریوم را تخریب کرده و یا بردارند.

پزشکان تا آنجا که امکان پذیر باشد و بدون اینکه به تخمدان ها آسیبی بزنند بافت اندومتریو می را بر می دارند. بنابراین توانایی فرد برای بچه دار شدن ممکن است حفظ شود. بسته به میزان گستردگی اندومتریوز ۴۰ تا ۷۰ درصد خانم هایی که عمل جراحی انجام می دهند ممکن است باردار شوند. برداشتن بافت اندومتریوم تغییر مکان یافته با عمل جراحی فقط یک اقدام موقتی است. پس از درمان در بسیاری از خانم ها اندومتریوز بر می گردد. هر چند که استفاده کردن از قرص های ضدبارداری یا داروهای دیگر ممکن است پیشروی آن را آهسته کند. امکان دارد که داروهایی که برای متوقف کردن اندومتریوز به کار می روند بی درنگ پس از عمل جراحی استفاده شوند. برخی از خانم هایی که مبتلا به اندومتریوز هستند می توانند از طریق به کار بردن روش های تولید مثلی کمکی از قبیل لقاح آزمایشگاهی باردار شوند.
هر دو تخمدان و رحم فقط هنگامی برداشته می شوند که داروها درد شکم یا ناحیه لگن را از بین نبرند. و فرد برنامه ای برای باردار شدن نداشته باشد. چون برداشتن تخمدان ها و رحم اثری مشابه با اثر یائسگی دارد. اثراتی که ناشی از کاهش در میزان استروژن است. بنابراین درمان آن ممکن است شروع شود. برخی از متخصصان توصیه می کنند که استروژن همراه با یک پروجستین. چون پروجستین می تواند جلو رشد اندومتریوز را بگیرد مصرف شود. در صورتی که استروژن به تنهایی تجویز شده باشد می توان پس از یک وقفه ۴ تا ۶ ماهه پس از جراحی مصرف آن را شروع کرد، چون استروژن می تواند موجب تحریک هر مقدار باقی مانده از بافت اندومتریوم شود. این وقفه برای بافت اندومتریوم زمان مناسب برای ناپدید شدن را فراهم می کند.

داروهای اختصاصی در رابطه با درمان اندومتریوز

قرص های ضد بارداری ترکیبی استروژن – پروجستین

که دارای عوارض زیر است
نفخ شکم ، حساس شدن سینه ها، بادکردن مفصل قوزک پا، تهوع، خونریزی در فاصله دوره های قاعدگی و ایجاد لخته خون در عروق سیاهرگی عمقی

پروجستین ها

که ممکن است عوارض زیر را ایجاد کند:
خونریزی در فاصله دوره های قاعدگی، تغییرات در خلق و خو، افسردگی و کوچک شدن ناحیه فرج

دانازول (Danazol)

که ممکن است عوارض زیر را ایجاد کند:
افزایش وزن، جوش پوستی، زیر شدن صدا، افزایش موی بدن، گر گرفتگی، خشکی ناحیه واژن، بادکردن مفصل قوزک پا، گرفتگی های عضلانی، خونریزی بین دوره های قاعدگی، کوچک شدن سینه، تغییرات در خلق و خو، بدکار کردن کبد، درد در مچ و عوارض متفاوت روی مقادیر کلسترول خون

برچسب ها:

نام :

ایمیل :

توضیحات :

نشانه ها و نحوه تشخیص آندومتریوز در زنان و راه های درمان آن

اندومتریوز

اندومتریوز بافت تغییر مکان یافته

علت بروز اندومتریوز

نشانه های رایج اندومتریوز

نحوه تشخيص اندومتریوز

درمان اندومتریوز

داروهای اختصاصی در رابطه با درمان اندومتریوز

قرص های ضد بارداری ترکیبی استروژن – پروجستین

پروجستین ها

دانازول (Danazol)

پکیج گیاهی درمان کبد چرب و کلسترول خون

زنان و زایمان

بیماری ها و درمان

مسائل جنسی

پکیج جنسی آقایان

پکیج جنسی بانوان

پکیج دیابت

باروری و رفع نازایی

بیماری های جنسی

اختلالات جنسی

عفونت زنان

ّبیماری های مقاربتی

زگیل تناسلی

تبخال تناسلی

بیماری های زنان